Slaapapneu: dit moet je weten en doen voor een betere nachtrust

Ongeveer één op de tien volwassenen snurkt. Dit kan hinderlijk zijn voor de omgeving, maar heeft geen nadelige fysieke gevolgen voor de persoon zelf. Dit kan echter veranderen wanneer snurken gepaard gaat met ademstops.

Een ademstop wordt apneu genoemd en betekent een ademstilstand van tien seconden of langer tijdens de slaap. Wanneer apneus te vaak voorkomt, kan dit leiden tot verstoring van de slaap. De ademstilstand veroorzaakt een daling van het zuurstofgehalte in het lichaam, wat kan leiden tot gezondheidsklachten. Als er meer dan vijf apneus per uur optreden en je klachten hebt, wordt dit obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) genoemd.

Veel mensen ervaren vage klachten die geleidelijk erger worden. Ze zijn snel vermoeid, voelen zich niet goed en zijn prikkelbaar. Naarmate de klachten toenemen kan overdag slaperigheid optreden, zelfs tijdens het lezen van de krant, tv kijken of autorijden. Concentratieproblemen, geheugenstoornissen een moeilijk te beheersen hoge bloeddruk, hartkloppingen en hartritmestoornissen zijn vaak het gevolg van slaapapneu.

Hoewel luid snurken een symptoom kan zijn van slaapapneu, is dit niet altijd het geval. Hoewel ongeveer 30% van de volwassenen snurkt, lijdt slechts 4% aan apneu. Soms worden de tijdelijke ademstops opgemerkt door anderen. De ademhaling wordt dan vaak hervat met een luide snurk en mogelijk het omdraaien van het lichaam. Bij sommige apneu patiënten zijn de ademhalingsproblemen echter alleen merkbaar via metingen. Een verstikkend gevoel, nachtzweten, wakker worden met hoofdpijn of een droge mond kunnen ook symptomen zijn van slaapapneu.

Slaapapneu leidt niet alleen tot slaperigheid overdag, maar verhoogt ook het risico op verschillende aandoeningen. Ernstige slaapapneu komt vaak voor in combinatie met hoge bloeddruk en hartproblemen. Een vroege diagnose is belangrijk om complicaties te voorkomen.

De meest voorkomende vorm: OSAS

De meest voorkomende vorm van slaapapneu is het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS). Bij deze vorm wordt de ademhaling belemmerd door een "fysieke barrière". De belemmering kan verschillende oorzaken hebben, zoals de vorm van de kaak of vetophoping in de keel, waardoor de ruimte achter de tong en het zachte gehemelte smaller wordt. Tijdens het slapen kunnen de spieren die normaal gesproken de luchtweg open houden, verslappen, waardoor de keelholte kan ‘dichtklappen’.

Er zijn verschillende maatregelen die je zelf kunt nemen om je klachten te verminderen. Zorg voor een regelmatig dag- en nachtritme. Mensen met OSAS hebben vaak een afwijkend slaappatroon, waarbij ze overdag dutjes doen om aan hun dagelijkse activiteiten en verplichtingen te kunnen voldoen. Dit verstoort de biologische klok en leidt tot een nog slechtere slaap.

Beperk ook het gebruik van alcohol en cafeïne, omdat deze stoffen een negatieve invloed kunnen hebben op je slaap. Roken kan regelmatige prikkeling van het neus- en keelslijmvlies veroorzaken, waardoor zwelling kan optreden en de luchtweg vernauwd kan raken.

Als je je apneu wilt verminderen en je je beter wilt voelen, is het raadzaam om rekening te houden met de volgende tips:

• Vermijd het drinken van alcohol voor het slapengaan.
• Stop met roken.
• Let op een gezond lichaamsgewicht.
• Verhoog het hoofdeinde van het bed iets.
• Slaap niet op je rug.
• Vermijd spierverslappende medicijnen, zoals benzodiazepines (slaapmiddelen).

Net zoals bij slaapproblemen bij astma, wordt het gebruik van een verzwaringsdeken afgeraden bij slaapapneu of andere ademhalingsproblemen. De druk op de borstkas kan de ademhaling namelijk onrustiger maken en de klachten verergeren.

Echter, kun je de verzwaringsdeken wel gebruiken om tot rust te komen voordat je naar bed gaat. Gebruik de deken bijvoorbeeld op de bank een uur voordat je gaat slapen. Door de druk op je lichaam zal je lichaam ontspannen, waardoor je gemakkelijker in slaap kunt vallen wanneer je naar bed gaat.